Πραγματικά αυτός ο κρύος, στημένος, άνευρος και αδιάφορος τηλεοπτικός χυλός είναι αυτό που μας αξίζει τελικά;
Αν έχει κάποια αξία να σταθεί κανείς στα του χθεσινού debate αυτή δεν αφορά φυσικά στο περιεχόμενό του, όχι τουλάχιστον στις ερωτήσεις και τις απαντήσεις αυτές καθ' αυτές.
Δεν χωρά εδώ κάποια κριτική πρός τους δημοσιογράφους που υπέβαλαν τις ερωτήσεις, προσπάθησαν, στις συνθήκες που υπήρχαν, να τις διατυπώσουν. Και οι πολιτικοί αρχηγοί πάταγαν το κουμπάκι στην αποθηκευμένη μνήμη και απαντούσαν, ανεξάρτητα από την ερώτηση.
Ήταν τόσο ξύλινο το περιεχόμενο, τόσο βαρετό το τηλεοπτικό αποτέλεσμα τόσο ενημερωτικά και πολιτικά κενό το debate ώστε η κρυάδα του περνούσε μέσα από το τηλεοπτικό σήμα, έφτανε στους δέκτες των τηλεθεατών και ανάλογα με την περίπτωση ή τους πάγωνε ή τους κοίμιζε.
Δεν αξίζει να κάνει κανείς κριτική και στους πολιτικούς αρχηγούς που συμμετείχαν παρά μόνο ίσως για να επισημάνει πως πρέπει επιτέλους να αναζητήθεί η ισορροπία ανάμεσα στην ρομποτικού τύπου υποταγή στα επικοινωνιακά μέτρα των επιτελείων και την ουσία της πολιτικής την οποία πρέπει να εκπροσωπούν.
Ζούμε πολιτικά καυτή εποχή, στο βαθμό που συνεχίζει να ισχύει πως η πολιτική και η κοινωνία συνυπάρχουν αλληλένδετα.
Αξίζει να αναρωτηθούμε γιατί αρκετοί πολιτικοί έχουν παραδώσει την ψυχή και το πνεύμα τους στην κοπτοραπτική των επικοινωνιολόγων. Όχι τόσο για τους λόγους που τους οδήγησαν εκεί, ο προφανής υπαίτιος είναι η γιγάντωση του ρόλου της τηλεόρασης και των ΜΜΕ. Αξίζει να αναρωτηθούμε για την ανεπάρκεια που καταδυκνύει πρόδηλα η επιμονή ορισμένων εξ αυτών να μην θέλουν ή να μην μπορούν να υψώσουν το ανάστημά τους κόντρα στην ασφυκτική τους αιχμαλωσία και να μιλήσουν ελεύθερα.
Εδώ και χρόνια ο πολιτικός λόγος έχει εγκλωβιστεί σε έναν βρόγχο που του προκαλεί συστηματική ασφυξία, μέχρι θανάτου.
Παρατηρώ με αίσθημα λύπης (και βεβαιότητα απαξίας πια) πολιτικούς οι οποίοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να εκφράσουν ένα πολιτικό λόγο με περιεχόμενο, να ιδρωκοπούν μπροστά στην κάμερα, προσπαθώντας απεγνωσμένα να προσαρμόσουν την απάντησή τους στους περιορισμούς του Μέσου, του δελτίου ή της εκπομπής. Τηρώντας τα ασφυκτικά χρονικά όρια αναζητούν την "ατάκα που θα γράψει", που θα κερδίσει τις εντυπώσεις.
Να μην παρεξηγηθώ. Είμαι οπαδός της άποψης "το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν" στη σύγχρονη, δηλαδή τηλεοπτική αναγωγή του. Είναι προτέρημα αυτό που έχεις να πείς να μπορείς να το πείς μεστά και σύντομα.
Υπάρχουν όμως στην πολιτική πλευρές που δεν είναι επιτρεπτό να κονσερβοποιούνται και να συρρικνώνονται τόσο ώστε δημόσια να παρουσιάζονται πια μόνο σε ¨τίτλους¨!
Η οικονομία, η εξωτερική πολιτική, το περιβάλλον, η παιδεία, οι εξοπλισμοί αποτελούν ορισμένους τομείς στους οποίους όταν η συζήτηση στα πάνελ παει να μπει στην ουσία, η απειλή από το καμπανάκι της AGB αναγκάζει τους συντονιστές να επαναφέρουν την τάξη: Γκαρίλα, επιθετικότητα, ειρωνεία, σαρκασμός, εξύβριση, τσακωμός είναι ασφαλής οδός για τηλεθέαση και ταυτόχρονα, ταφόπλακα για την ενημέρωση των πολιτών.
Αυτό δεν δικαιώνει το άλλο άκρο:
- Ο, σε βαθμό αποστείρωσης, "πολιτισμός" του debate των πολιτικών αρχηγών είναι βέβαιο πως έκανε πολλούς που ένοιωθαν τύψεις για την ενδεχόμενη εκδρομική αποχή τους την ημέρα των ευρωεκλογών, να σηκώσουν το τηλέφωνο για να επιβεβαιώσουν την κράτηση σε εκείνο το δωμάτιο, δίπλα στη θάλασσα...
Είναι πιά ώριμη απαίτηση της κοινωνίας να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Και είναι εύκολο να δρομολογηθεί αυτή η αλλαγή. Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να απαλλαγούν από τις μετρήσεις τηλεθέασης τα δελτία ειδήσεων και οι πολιτικές εκπομπές.
Και να ανακοινωθεί εντός του έτους, μετά από διαβούλευση από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο, ένα νέο πλαίσιο που θα περιλαμβάνει "μπουκέτα" απο ζωντανές τηλεοπτικές μάχες ανάμεσα στους πολιτικούς αρχηγούς, άλλοτε χωρίς ατζέντα, εφ όλης της ύλης, και άλλοτε με συγκεκριμένη ενότητα (π.χ: Παιδεία).
Να καταργηθούν επιτέλους τα μπαλκόνια, οι αφίσες και οι συγκεντρώσεις (όχι η επαφή με τον πολίτη, αλίμονο, αλλά αυτή η αισθητική πανηγυριού και πελατειακών συνευρέσεων προεκλογικά, είναι κατάλοιπο της δεκαετίας του 50 και του 60, όχι επαφή, επικοινωνία, αλληλοενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων).
Ας τους παρακολουθήσουμε από την ηρεμία του καναπέ, στην κοινωνία αυτού του επίπλου ως συνοδευτικού της τηλεόρασης ζούμε άλλωστε, και ας σχηματίσουμε -μόνοι ή με την υγιή αλληλεπίδραση της παρέας και των φίλων- άποψη για αυτόν που προτιμούμε.
Αλλά ας τους δούμε όπως πραγματικά είναι, ο ένας πολιτικός αρχηγός απέναντι στον άλλον, με την υπεροχή στα σημεία, τις αδυναμίες, τις κορυφώσεις και τις ανεπάρκειες, τα λάθη και την αληθινή γλώσσα του σώματος να ακολουθεί ελεύθερη ή στο κάτω κάτω να εκθέτει τον ομιλητή.
Η τηλεόραση απογυμνώνει, είτε ατομικά είτε ομαδικά. Και οι τηλεθεατές, το βλέπουν, μην αμφιβάλετε κύριοι επικοινωνιολόγοι της κακιάς ώρας.
